Cemal Süreya, 1972 Temmuz’unda hastanede yatan eşi Zuhal Tekkanat’ın yanında olamadığı için yazdığı On Üç Günün Mektupları İncelemesi. Moral vermek için on üç gün boyunca ona mektup yazmıştı. Bu mektuplar, Cemal Süreyya’nın ölümünün hemen ardından kitaba dönüştü.
“Ama Aragon’un şu dizesi de bir gerçek:
‘Göğsüne bastırırken kırar sevdiği şeyi.’
O da var.Kişi kimi zaman çok sevmenin getirdiği yanlışlıklara da düşüyor.Sevdiği şeyi göğsüne fazlaca bastırırken örseliyor onu.Hoyratlaşıyor bir yerde aşk.Acaba bu gerçekten aşkın kaçınılmaz bir gereği mi?Kimi zaman öyle belki.Ama, ben, öyle olmamalı diyorum. İnsanî çizgiden sapmamalı.Aşkı insanî çizgide bütünlemeli. Mutluluk da, sanırsam, o zaman bütünleniyor.Güven, mutluluğun temelidir.Güven aşkın ve her türlü aşkın, yani cesaretin, yani kavganın temelidir.”
“Şiir yaz. Şiirdir kişiyi kurtaran bu karanlık, bu yalnızlıkla, berbatlıklarla dolu evrende. Bir de sevgiler kurtarabilir.”
“Her şey seni bekliyor her şey gelmeni
İçeri girmeni
Senin elinin değmesini
Gözünün dokunmasını,
Ve her şey tekrarlıyor
Seni nice sevdiğimi.”
On Üç Günün Mektupları benim hayatımdaki en özel kitap ve en özel hediye diyebilirim. Öyle bir hediye haline getirilip verildi ki hayatımda bundan daha güzel bir hediye aldığımı hatırlamıyorum. Bu nedenle kitap hakkındaki düşüncelerim tamamen objektif olmayabilir.
On Üç Günün Mektuplarının ilerde yayımlanırsa kaygısıyla yazılmadığı çok açık. Çünkü, Cemal Süreya, ağır bir ameliyat geçiren eşine moral vermek amacıyla yazmış bu mektupları; dili o kadar doğal ki, mektuplarında aile meselelerinden, maddi sıkıntılarına kadar her konuya yer vermiş bu nedenle sadece bir aşk mektubu olarak da düşünmeyin bu mektupları. Tabi ki eşine olan sevgisini, aşkını da dile getirmiş ama en saf en samimi haliyle. Hatta mektuplar o kadar samimi ki sonuna çiçekler, böcekler çizmiş, sıcacık notlar düşmüş.
Günlük telaşlardan uzaklaşmak ve etrafınızdaki küçük mutlulukları görmek isterseniz kitaba bir şans verin derim.
On Üç Günün Mektupları Alıntıları
O sıralar sana rastlamamıştım daha. Sonra sen çıktın geldin. Ortalığı güzelledin. Beni ben ettin.
“Sana rastlamak, mutluluktu; sana sahip olmak başka bir şey başka bir ad bulmak gerek; ‘içine taşınması’ gibi bir şey insanın.”
Her şey biliyor her şey
Sen biliyor musun bakalım
Seni nice sevdiğimi?
Üstüne titrediğimi?
Geldiğimi?
Gittiğimi?
Uzat bana uzat ellerini.
İzinli askerler görüyorum,
kırıtarak yürüyen işçi kızlar,
İstanbul her günkü yaşantısı içinde, uğultulu,
Güvercinler güneşten bir sessizliği biriktiriyor
Ben seni düşünüyorum seni
Hani tıpkı o ilk günlerdeki gibi
Kalbim diyorum kalbim.
Dün görüşemedik. İki yüzyıl görüşememişiz gibi geldi bana. Ve üç yüzyıllık göresim seni.
İnsan bazı şeyleri geç keşfediyor.
Sevgilim ben şimdi büyük bir kentte seni düşünmekteyim. Elimde uçuk mavi bir kalem, cebimde iki paket cigara. Hayatımız geçiyor gözlerimin önünden. Çıkıp gitmelerimiz, su içmelerimiz, öpüştüklerimiz. Ağlarım aklıma geldikçe gülüştüklerimiz. Çiçekler, çiçekler, su verdim bu sabah çiçeklere, o gülün yüzü gülmüyor sensiz.
Güven, mutluluğun temelidir. Güven, aşkın ve her türlü aşkın, yani cesaretin, yani kavganın temelidir.
Sen busun işte. Sevdiğini her durumda savunursun, onun kusurlarını görmezsin. Ne sevgilisin sen.
Çünkü sen. Sen ne can kadınsındır sen. Kirpiklerinin ucuyla şarkı söylersin. Buram buram tütersin Cemal Süreya’nın yüreğinde. Sen yanımda ol, gam kasavet çeker gider. Türkülenirim. Mutluluk gelir ılım ılım. Sevda sözlerinin bini bir para.
“Seviyor musun mektuplarımı? Ben seni çok seviyorum…” ne güzel cümle değil mi? On Üç Günün Mektupları İncelemesi kitabı daha önce okumuş muydunuz?
