Türk milleti tarihin en eski çağlarından beri varlık göstermiş , medeniyetler kurmuş, medeniyetler yıkmış, tüm dünya toplumlarını az ya da çok etkilemiş bir millettir. Kurduğu sayısız devletler ve imparatorluklar sayesinde çok farklı milletleri içinde barındırmış, onlara hükmetmiştir. İlk vatanımız olan Orta Asya’da yüz yıllarca yaşamış, bozkır kültürünün etkisinde kendi töresini ve yaşayışını oluşturmuş; Orta Asya’nın iklimine göre kültürünü şekillendirmiştir. Çin, Moğol, Hint gibi toplumları etkilemiş ve onlardan etkilenmiştir.
O bölgelerdeki ezeli düşmanımız Çin ile yaptığımız münasebetler sayesinde ilk alfabemiz olan Göktürk ve Uygur alfabelerinde ve o alfabelerle yazılan kelimelerde Çin dilinden esinlenmeler bulunmaktadır. Yine Türkçemizden Çin dili ve alfabesine geçmiş birçok kelime ve harf bulunmaktadır. Yaşayış, kültürel etkileşim ve coğrafya ister istemez farklı medeniyetlerin ister dost olsun ister düşman olsun birbirlerinden etkilenmelerine neden olur. Kendi kültürünü kendisi oluşturmuş ve yüzyıllar boyunca da kimseden etkilenmeyen bir millet yoktur, olamaz.
[geo-post target=”true” id=”3726″ label=”Önerilen Yazı”]
Dışa kapalı bir medeniyetin uzun yıllar yaşayamayacağı bir gerçektir. Milletler de tıpkı insanlar gibi yerinde duramazlar. Hareket ve dışarıyla etkileşim halindedirler. Ancak bunun da bir sınırı vardır. Çok fazla etkileşim de bir kültürün diğeri karşısında asimile olması ihtimalini doğurur.
Çin Seddi
Bugün Çin’in kuzey sınırlarını kuşatmış olan ve onların kültürlerini muhafaza etmek için yaptıklarını söyledikleri Çin Seddi aslında Türk hakanı Mete’nin yani Asya Hun Devleti’nin akınlarını durdurmak için yapılmıştır. Bugün Çin kültüründe Çin Seddi’nin büyük önemi vardır. Her türlü gelenek, görenek ve yaşayışları bu Çin Seddi’nden öğeler barındırır. Hatta Çin atasözlerinde bile Çin Seddi’nin geçtiğini de görmekteyiz. Bu bize Türklerin Çin kültürünü nasıl etkilediğini ortaya koymaktadır. Moğol kültürü Türk kültüründen o kadar etkilenmiştir ki Moğollar gitgide Türkleşmişlerdir. Göktürk devletinin meydana getirdiği ve Türk edebiyatının ilk yazılı eseri olan Göktürk Kitabelerinde Bilge Kağan Türk milletinin kültüründen ve milli değerlerden bahsetmektedir. Türk milletine Çin’in ipek kumaşına, tatlı sözlerine kanıp devletin merkezinin Çin’e yaklaştırmamalarına, kalabalık Çin nüfusu karşısında Türklerin ve kültürlerinin asimile olacağını, söylemiştir. Gök parçalanmadıkça, yer delinmedikçe Türk kültürünün asla bozulmayacağını söylemiştir.
Uygur devletinin komşularıyla ilişkisi neticesinde Mani dinine girdiler. Bu dine girmeleriyle birlikte Türk kültürünün temelini barındıran çeşitli unsurları da değiştirdiler. Bu dinin geleneğine uygun olarak et yemeyi bıraktılar. At sırtında geçen yaşam tarzını bıraktılar. Yerleşik hayata geçtiler. Yayla ve kışlaya ait kültürel öğeleri bırakıp kalıcı mimari eserler inşa ettiler. Bu mimari eserlere yapılan çeşitli işlemeler sebebiyle Türk kültüründe taş işlemeciliği, mimari eserlere yazı yazma, resim yapma gibi faaliyetler görüldü. Ayrıca Uygurların yerleşik hayata geçmesi sebebiyle eskiden göçebe yaşam tarzı nedeniyle, uygulamaya konulmayan hapis cezaları verilmeye başlandı. Böylece ceza konuları ve cezalar değişti dolayısıyla töreler değişti.
Türkler yaşam koşullarının gittikçe kötüleşmesi ve nüfusun artması ve diğer nedenlerle Orta Asya’dan batıya doğru yüzyıllar süren büyük göçler yapmışlardır. Gittikleri her bölgeye Türk kültürünü, yaşayışını, adetlerini ve töresini götürmüşler ve o bölgelerdeki milletleri etkilemişlerdir. kendisi de var olan kültürlerden etkilenmişlerdir. Böylece Türk kültürü değişmiş, farklılaşmış ve çeşitlilik kazanmıştır. Türkler o kadar geniş coğrafyaya yayılmışlardır ki Türk akınları sayesinde Karadeniz’in üstünde yaşayan barbar kavimlerini yerlerinden etmişlerdir. Kavimler göçü denen bu olayla o kavimler Avrupa’ya geçmiş ve büyük Avrupa medeniyetinin temeli olmuşlardır. Gördüğünüz gibi İlk çağın bitip Orta çağın başlamasına neden olan Kavimler Göçü Türk akınları sayesinde meydana gelmiştir. Atilla zamanında Türk kültürü Avrupa’ya damgasını vurmuştur. Avrupalılar atı, üzengiyi ve yoğurdu Türklerden öğrenmişlerdir.
Bozkır kültürünün kendisini İslami kültüre bırakmasının miladı ise Türkler açısından 751 Talas Savaşıdır. Orta Asya’da bitmek bilmeyen bu yaşam mücadeleleri devam ederken Güneybatı tarafında 610 yılında İslamiyet doğdu. 750 yılına kadar birçok merhaleden geçen İslam medeniyeti bu tarihte sınırlarını Çin’e dayadı. Artık Türkler açısından her şeyi kökünden değiştiren yepyeni bir sayfa açılıyordu. Türk milli kültürü ve bozkır kültürü artık yerini Türk İslam kültürüne bırakıyordu.
