Kütüphaneler geçmişten günümüze ışık tutan en kıymetli mekanlardan biridir. Bu yazımızda Türkiye’nin En Büyük Kütüphanelerinden bahsedeceğiz.
Başta Cumhurbaşkanlığı Milli Kütüphanesi olmak üzere her biri birbirinden güzel kütüphaneleri merak ediyorsanız bu yazımıza göz atmadan geçmeyin…
Türkiye’nin En Büyük Kütüphaneleri
Tarihe şahit olmamızın en büyük aktörlülerinden biri de kitaplardır. Farklı temalarda milyonlar bilgiyi gelecek nesillere aktarmaya devam eden muazzam kaynaklardır. Dünya üzerinde milyonlarca kütüphane bulunuyor, kütüphaneler zamana meydan okuyarak ziyaretçisine eşsiz bir deneyim sunuyor.
Cumhurbaşkanlığı Milli Kütüphanesi
2020 yılında açılan Cumhurbaşkanlığı Milli Kütüphanesi, Türkiye’nin en zengin kütüphanesidir. 5.500 kişiye aynı anda hizmet veren kütüphane, seminerler, sergiler, etkinlikler ve özel koleksiyonlarıyla bir kütüphaneden daha fazlasıdır. 125 bin metrekare kapalı alana sahip kütüphanede; 4 milyon baskı, 120 milyondan fazla elektronik yayın, 550 bin e-kitap ve nadir eserler bulunuyor. 100 farklı ülkeden 134 dilde basılı kitap ve 120 milyon makale ve rapor, 201 kilometrelik kitap rafında yaşıyor.
Cumhurbaşkanlığı Milli Kütüphanesi de teknolojik altyapısı ile oldukça yenilikçi bir kütüphanedir. Türkiye’de ilk kez uygulanan entegre kitap taşıma sistemi gibi e-kütüphane özelliklerinin yanı sıra, mobil uygulaması ile üyelerine 7/24 erişim sağlıyor. Ayrıca kütüphane içerisinde yer alan özel amaçlı derslikler ve salonlar ile geniş bir kitleye fayda sağlamayı hedeflemektedir.
Adres: Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, 06560, Beştepe, Yenimahalle/Ankara
Beyazıt Devlet Kütüphanesi
1884 yılında kurulan kütüphane, Türkiye’nin devlet eliyle kurduğu ilk kütüphane özelliğini taşıyor. Tarihi bina, teknolojik imkanlarla donatılmış durumda. Bayezid Camii ve Sahaflar çarşısı da bu kütüphanenin yakınındadır.
Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde bugün 800.000’i kitap olmak üzere 1 milyonu aşkın belge ve görme engelliler için 5.000 sesli kitap bulunuyor. 130.000 ciltten oluşan 30.000 dergi ve yaklaşık 1.800 türden oluşan 55.000 gazete Beyazıt Milli Kütüphanesi’nin zengin arşivinde yer almaktadır. Türkiye’nin en büyük tek kişilik kitap ve süreli yayın koleksiyonu olan Hakkı Tarık Us Kütüphanesi, 2003 yılında Beyazıt Milli Kütüphanesi arşivine eklendi. Bu anlamda okuyucuyu oldukça kapsamlı ve güçlü bir arşiv beklemektedir. 1934 yılından bu yana Türkiye’de yayınlanan tüm kitap, dergi, gazete ve kitap dışı materyalleri bulmak istiyorsanız Beyazıt Milli Kütüphanesini ziyaret etmenizi öneririz.
Adres: Turan Emeksiz Sok. No:6 Beyazıt / İstanbul
İSAM Kütüphanesi
İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) Kütüphanesi 1984 yılında kurulmuştur. İSAM kütüphanesi, yüksek lisans ve doktora öğrencileri için daha iyi bir araştırma merkezi fikrinden ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın işlerini desteklemeyi ve tanıtmayı amaçlayan Türkiye Diyanet Vakfı tarafından hazırlanan ve Türkiye’nin en gelişmiş İslam ansiklopedisinden kaynaklanmaktadır. bugün kütüphanelerden biri. Kütüphane zaman içinde değişime uğramış ve tarih, edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında oldukça geniş arşivlere sahiptir.
Yaklaşık 300.000 kitaplık bir kütüphanede 230.000 dergi, 23.000 Osmanlı kadı tescilleri tescilli mikrofilm, 1.600 CD ve 18.000 belge dosyası bulunmaktadır. Kullanıcılarına hizmet veren toplam 10 veri tabanı ile İSAM kütüphanesi, özellikle İslami ilimler ve sosyal bilimlerle ilgilenenler için eşsiz bir kütüphanedir.
Kadın Eserleri Kütüphanesi
Her dinden ve ırktan sadece kadınların eserlerinin bulunduğu Türkiye’nin ilk ve tek kadın merkezli bir kütüphane unvanına sahip.
Osmanlıdan bugüne kadar kadınlara ait ya da kadınlarla ilgili belgeleri, arşivleri ve 15 bin adet kitabı bulunduruyor. Bütün bunların yanında kişisel evrakları, mektupları, kadın örgütü kampanyaları, sanat eserleri, filmler, otobiyografiler, biyografiler, Kadın eserleri Kütüphanesinde yer alıyor.
Bütün bunların kayıtları ve daha fazlası için kütüphanenin web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Adres: Fener Mahallesi, Mürsel Paşa Cad. No: 8, Fener Vapur İskelesi Karşısı (Tarihi Bina), Fatih / İstanbul
Web sitesi: http://kadineserleri.org/
İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi
Atatürk’ün okuduğu kitaplardan tesbih tanelerinin içine yazılmış Kur’an ayetlerine kadar birçok el yazmaları bulunuyor. 1924 yılında hizmet vermeye başlamış olan İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, barındırdığı eserlerle tarihe ışık tutuyor. Kütüphanede 93 bin cilt Türkçe, Latince, Arapça ve farsça dillerinde kitaplar mevcut.
Bulunan arşivlerde sadece kitaplar yok. Dergi, gazete, harita ve notalara kadar bir çok arşiv bulunuyor. II. Abdülhamid’e ait masa ve kütüphane dolapları da bu kütüphanede yer alıyor.
İçeride yıldız porselen fabrikasının ilk ürünleri, şamdanlı yaz takımı, harita masası, yazı gereçleri ve sancak Kur’an-ı Kerim’ler de yer alıyor. Osmanlıdan çevirlen1500’den fazla polisiye roman bulunuyor. Rivayete göre Abdülhamid bu romanları okutur ve uykuya dalarmış.
İnanmayacaksınız ama İstanbul Üniversitesi Nadide Eserler Kütüphanesi’ndeki eserler bunlarla sınırlı değil.
Nadir Eserler Kütüphanesi’nde İbn’ül Emin Mahmut Kemal İnal’ın değerli kitapları ve çeşitli kişisel eşyalarının yanı sıra Rıza Paşa, Halis Efendi, Mollazade İbrahim Bey ve Hakkı Paşa koleksiyonları gibi özel koleksiyonlar da bulunmaktadır.
El yazmalarının bulunduğu odada 10. yüzyıla ait Kuran-ı Kerim yazmaları, Kanuni’nin Hürrem için yazdığı tek Muhibi Divanı ve III. Selim’in altın işlemeli ciltli şiirlerini yakından inceleyebilirsiniz. Enderunlu Fazıl’ın sevgilisinin isteği üzerine hazırladığı moda kitabı, erkek ve kadın kıyafetlerini resimlerle gösteriyor ve odanın öne çıkanlarından biri. Kütüphanenin onurlandırıldığı diğer eserler ise Mustafa Kemal Atatürk’ün İstanbul’a geldiğinde kütüphaneden ödünç aldığı kitaplardır. Kitaplar kütüphanede özel bir odada sergilenmektedir.
Adres: Besim Ömer Paşa Cad. No:15 34451 Beyazıt / İstanbul
ODTÜ Kütüphanesi
1956 yıllarında 6m2’lik bir odada 50 kitapla açılan ÖDTÜ Kütüphanesi, bugün 250 bin kitaplık bir arşive ve 2000 kişinin yer alabileceği bir binaya sahip.
Arşivinde 500 bin basılı kitap bulunuyor. Aynı zamanda 30 bin tez yer alıyor. ODTÜ’nün dünyanın en güzel kampüsüne sahip olduğunu da söylemeden edemeyeceğim..
Konya Yazma Eser Kütüphanesi
Sahip oldukları eserler bakımından Türkiye’nin en büyük yazma eser kütüphanelerinden birisi. 1984 yılında kurulan Konya Yazma Eser Kütüphanesi, Mevlana’dan birçok düşünüre eserin yer aldığı kitaplara sahip.
yüzyılda Roma’da basılan İncil, İbn-i Sina’nın “El-Kanun Fi’t Tıbb”ı ve Sultan II. Abdülhamid’in fermanı dikkat çekti. Tüm bu eserler ve çoğu Selçuklu dönemine ait 30.000 el yazması, kodlu çelik kapılar ve 4 kat izolasyon ile özel alanlarda muhafaza edilmektedir. Konya Yazma Eser Kütüphanesi de dijital dünyaya ayak uyduran kütüphanelerden biridir. Arapça, Farsça, Ermenice, Süryanice, Kürtçe, Osmanlı Türkçesi ve Çağatayca dahil olmak üzere 7 dilde eserler içeren kütüphanenin dijital ortamına 30.000’i el yazması olmak üzere 140.000 eser aktarıldı.
Adres: Abdülaziz, Yavuz Selim Cad. No: 86 Meram / Konya
Ankara Milli Kütüphane
Türkiye’nin en büyük kütüphanelerinden biri. Türkiye’nin kültürel hafızası niteliğinde olan müze 1946’da kuruldu. Kütüphanede 1.5 milyona yakın basma kitap, 28 bin el yazması kitap, 260 bin cilt yayın, 32 ayrı türde 134 bin kitap dışı materyal bulunuyor. Aynı zamanda 26 bin makaralı mikrofilm koleksiyonu da müzede yer alıyor.
Osmanlı Devleti’ne ait olan ilk ansiklopedik eser “Muradname“, “Macer-yı Mah” kütüphanenin arşivleri arasında yer alıyor. Halk edebiyatının en kıymetli eserlerinden biri olan “cönkler” 1801 yılı öncesine ait nadir kitaplar arasında kütüphaneye ev sahipli yapıyor. 13 Milyon elektronik belge bulunuyor. 5 bin adet taş plağı da müzikseverlerle buluşturuyor.
Adres: Bahçelievler, İsmet İnönü Blv. No:4, 06490 Çankaya/Ankara
İzmir Milli Kütüphane
Halkın kendi imkanlarıyla açtığı İzmir Milli Kütüphanesi, Türkiye’nin “milli” adını taşıyan ilk kütüphanesidir. Bağışlar ile varlığını sürdüren kütüphane, sürekli gelir elde edebilmek adına kütüphanenin içine bir sinema yapıldı. Bu sinema, kütüphanenin bütün borçlarını ödemede büyük yardımı oldu.
İzmir’in en büyük kütüphanesi olan Milli Kütüphanede 1 milyondan fazla eser bulunmaktadır. 4 bin kadar da el yazması eser bulunmaktadır. Kütüphane bugün 108 yaşına girmiştir
Adres: Milli Kütüphane Cad. No:39 Konak / İzmir
Türkiye’nin En Büyük Kütüphaneleri hakkında ne düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi paylaşmayı ve Binbir Sözlük sitemize üye olmayı unutmayın.
