Seneler önceydi. Kendimi, insanları, halkımı Müslüman coğrafyayı tanıma yolculuğunun acıtmaya başladığı dönmelerden birinde karşıma çıkmıştı şiir. “Ey kavmim” diye başlıyordu.
Ses rengini bir peygamberin içinde neşet ettiği kavimden olan şekvasından almıştı sanki. Nasıl şekva etmesin ki? o peygamber bağırlarından çıkmış ve hiç yalanına şahit olmamışlar ama yine de onu canına kastedercesine yalanlamışlardı. Ve neredeyse her resul ve nebinin kaderiydi bu.
Şiiri okuduğumda o kadar etkilenmiştim ki defaatle okuyup bir yerlere yazmayı da ihmal etmemiştim. Üstelik şiirin sonunda “Halil Cibran” imzası vardı. Senelerce böyle bildim ve defterime yazdığım şiirin altına Lübnanlı şairin adını ekledim.
Bundan birkaç sene sonra İlk kez Cibran’ın bir kitabını okudum. Kitap en meşhur eseri “Prophet” Türkçeye çevrilmiş şekli ile “Ermiş” idi. Kitabı çok büyük zevkle okudum. Hazretin tespitlerine hayran kaldım. Kitaptan notlar aldım ve sevdiklerimle de paylaştım. Fakat Cibran’ın üslubu “Ey Kavmim” şiirindeki gibi keskin, yırtıcı ve net değildi. İdeali idealize eden latif nasihatler ve aşırı sert olmayan eleştirilerden mürekkepti.
Ne olmuştu da hazret bu şiirinde diğer bütün şiirlerinden sıyrılarak bambaşka bir anlatım tercih etmişti. Halbuki her sanat eseri sanatçısından belirgin izler taşır. Ve sanatçı eserinde olmadığı bir kimse gibi görünmek istemez. Ve hatta çok zaman buna becerisi yoktur. Halbuki “Ey Kavmim!” şairini adeta reddediyor anlatımı ile Cibran ile kendisinin arasında derin vadiler açıyordu. Çok bir anlam yüklemedim bu ayrıntıya. Herhalde birileri hazreti bayağı bir çileden çıkarmış diye düşündüm muhtemelen. Fakat Derviş’te bırakın bu şiiri üslup olarak benzeri dahi yoktu. Derviş teki Mustafa kavmini fırçalayan değil nasihat eden bir karakterdi.
Sanırım internette şiirle alakalı bir şeyler karşıma çıktı. Şiiri yayınlayan 1995 yılında Yeni Yüzyıl’daki köşesinde Ahmet Altan’dı. Bu bilgiyle beraber gerçeğe yani şiirin gerçek müellifine yaklaştığımı anlamam uzun sürmedi. Cibran’ın kavmine tokat gibi inen eleştirilerden mürekkep bir şiir yazması genel üslubuyla uyuşmuyordu ama Ahmet Altan’ın üslubu ve dili pekala şiirle akrabaydı.
Nitekim sonra bir soru üzerine Altan’ın verdiği cevabı okudum. Şiiri Ahmet Altan yazmış, köşesinde yayınlamış lakin şiir bir anda Halil Cibran’a mal edilmişti. Bu kadar isabetli tespitlerin yaşayan bir kimse tarafından yapılamayacağını falan düşünmüş olmalıydılar.
Ve yine seneler sonra tekrar internette şiirle alakalı bir kurcalama yapayım dedim. Bazı şiir siteleri şiiri yayınlamış ve Halil Cibran’a atfetmişler ama kafaları karıştığından “şiirin Ahmet Altan’a ait olduğu söyleniyor. Kaynağı olan varsa bize göndersin” diye yardım istiyorlardı. Sosyal medyada yorumculardan biri o kadar emindi ki “Şiir Altan’a ait değil. Cibran’ın! “Prophet” adlı eserinde geçiyor.” Diye yorum bile yapmıştı. Üşenmedim kitaplığımdan okumuş olduğum eseri aldım. Heyhat “Ey Kavmim!” şiirini yine bulamadım.
Galiba -hani bizde olmaz ya- insanlar sevmedikleri kimselerin haksızlığa uğraması durumuna pek tepki vermiyorlar. Hatta üzülmüyorlar. Hatta ateşine bir odun da ben atayım bir tekme de ben vurayım diye düşünüyorlar. İdeolojileri -bizde yok tabi ki- vicdanlarını dumura uğratıyor.
Buraya nereden mi vardım? Dedim ya acıtıcı bir yolculuktu benimkisi. Bir de küçük bir parçadan, küçük bir misalden bütüne gittim.
Unutmayın, imzanızın kaybolmasına ses etmeyenler hayatınızın kaybolmasına da ses vermezler.
Ey Kavmim
Sen ki peygamberlerini bile dinlemedin beni hiç dinlemezsin.
Dönüp de bakmazsın ölülerine.
Lut kavminden de degilsin sen, hazdan olmayacak mahvın.
Aciyla karıldi harcin ama acıya da yabancısın.
Ağıtları sen yakarsın ama kendi kulakların duymaz kendi ağıdını,
Bir koyun sürüsünden çalar gibi çalarlar insanlarını ve sen bir koyun sürüsü gibi bakarsın çalınanlarına. Tanriya yakarır ama firavunlara taparsın.
Musa Kızıldeniz’i açsa önünde, sen o denizden geçmezsin.
Ey kavmim… Sen ki peygamberlerini bile dinlemedin beni hiç dinlemezsin.
Korkarsın kendinden olmayan herkesten.
Ve sen kendinden bile korkarsın.
Hazreti İbrahim olsan, sana gönderilen kurbanı sen pazarda satarsın.
Hazreti İsa’yı gözünün önünde çarmıha gerseler, sen başka şeylere ağlarsın.
Gündüzleri Maria Magdalena’yı orospu diye taslar, geceleri koynuna girmeye çabalarsın.
Zebur’u, Tevrat’ı, Incil’i, Kuran’ı bilirsin.
Hazreti Davud için üzülür ama Golyat’i tutarsın.
Ey kavmim… Sen ki peygamberlerinin dediklerini bile dinlemedin beni hiç dinlemezsin.
Dönüp de bakmazsın ölülerine.
Lut kavminden de değilsin hazdan olmayacak mahvın.
Ama sen kendi acına da yabancısın.
Kadınların siyah giyer, kederle solar tenleri ama onları görmezsin.
Her kuytulukta bir çocuğun vurulur, aldırmazsın.
Merhamet dilenir, şefkat dilenir, para dilenirsin.
Ve nefret edersin dilencilerden.
Utancı bilir ama utanmazsın.
Tanrıya inanır ama firavunlara taparsın.
Bütün seslerin arasında yalnızca kırbaç sesini dinlersin sen.
Ey kavmim… Sen ki peygamberlerini bile dinlemedin beni hiç dinlemezsin.
Sana yapılmadıkça işkenceye karsı çıkmazsın.
Senin bedenine dokunmadıkça hiçbir acıyı duymazsın.
Örümcek olsan Hazreti Muhammed’in saklandığı mağaraya bir ağ örmezsin.
Her koyun gibi kendi bacağından asılır, her koyun gibi tek başına melersin.
Hazreti Hüseyin’in kellesini vurmaz ama vuranı alkışlarsın.
Muaviye’ye kızar ama ayaklanmazsın.
Hazreti Ömer’i bıçaklayan ele sen bıçak olursun.
Ey kavmim… Sen ki peygamberlerini bile dinlemedin beni hiç dinlemezsin.
Ölülerine dönüp de bakmazsın.
Lut kavminden de değilsin hazdan olmayacak mahvın.
Ama arkana baktığın için taş kesileceksin.
Ve sen kendine bile ağlamayacaksın.
Komsun aç yatarken sen tok olmaktan haya etmezsin.
Musa önünde Kızıldeniz’i açsa o denizden geçemezsin.
Tanrıya inanır ama firavunlara taparsın.
Ey kavmim… Sen ki peygamberlerini bile dinlemedin beni hiç dinlemezsin.
AHMET ALTAN
Faili Meçhul Şiir: “Ey Kavmim” yazımızı nasıl buldunuz? düşüncelerinizi yorum atarak belirtebilirsiniz. Binbir Sözlük sitemize de bekliyoruz.
