Pythagoras ve “Fragmanlar” Kitabı
Adem Beyaz’ın yayıma hazırladığı “Fragmanlar”, felsefenin, matematiğin ve müziğin önde gelen isimlerinden biri olan Pythagoras’ın yaşamını, karakterini ve öğretilerini, döneminin önemli tanıklarının ve düşünürlerinin “fragmanları” ile derinlemesine ele alan bir eserdir. Antik Çağ’ın en dikkate değer düşünürlerinden biri olarak kabul edilen Pythagoras, M.Ö. 570 yıllarında Yunanistan’ın Samos adasında dünyaya gelmiştir. Babası kuyumcu Mnesarkhos olan Pythagoras, ilk eğitimini doğduğu yerde almış ve daha sonra babasıyla birlikte ticaret amacıyla çeşitli şehirlere seyahat etmiştir.
Bu yolculuk sırasında Thales’in öğrencisi olma şansını elde eden Pythagoras, öğreticisinin tavsiyesi üzerine Mısır’a gitmiş ve burada uzun bir süre Mısırlı rahipler arasında yaşamıştır. Ayrıca İbranilerin ve Keldanilerin yaşamları hakkında da derinlemesine incelemelerde bulunmuştur. Ardından Miletos’a geçerek edindiği tüm bilgileri Yunan adasında yaymaya başlamıştır. İlk öğreticisi Thales ile birlikte Pherekydes’in öğrencisi olduktan sonra, ünü ve saygınlığı ile İtalya’nın Croton kentine yerleşmiş, burada kendi okulunu ve tarikatını kurarak hem kendi döneminde hem de ölümünden sonra dahi etkilerini sürdüren bir miras bırakmıştır.
Pythagoras, felsefenin yanı sıra müzik ve kozmos üzerinde de önemli katkılar sağlamış, matematikte devrim yaratan bir dahi olarak tanınmıştır. Ancak, yeteneği ve zekâsı nedeniyle, yaşadığı dönemde insanları tarafından “tiran olabileceği” endişesi ile yaklaşık doksan yaşında öldürülmüştür. Adem Beyaz’ın titiz araştırmaları sonucu, Ketebe Yayınları’ndan Yasin Gurur Sev tarafından Türkçeye çevrilen “Fragmanlar” kitabında, bu bilgilerin yanı sıra Pythagoras’ın yaşamına dair birçok anekdot ve ilginç detay sunulmaktadır.
Kitap, özellikle Porphyrios’un “Pythagoras’ın Hayatı” adlı eserinden yola çıkarak, dönemin birçok düşünürünün Pythagoras’ın kişiliği, okulu, öğretisi ve alımlanması hakkında söylediklerini bir araya getiriyor. Bu sayede, okuyucularının Pythagoras’ın yaşamında ve öğretisinde nasıl bir yol çizdiğine tanıklık etmelerini sağlıyor. “Fragmanlar”, ismiyle müsemma olarak, bu parçaları toparlayıp genel bir çıkarım yapma imkânı sunuyor.
Bir anlamda “tanıkların” anlatımlarına dayanan “Fragmanlar”, aynı zamanda Pythagoras’ın kendi anlatılarından da beslenerek birbirini destekliyor ve arada kalmış düşünceleri netleştiriyor. Kitap, mitolojik bir üslup kullanarak zaman zaman masalsı bir anlatım şekline bürünüyor. Örneğin, Pythagoras’ın okuluyla ilgili en çarpıcı ifadelerden biri Diogenes Laertios’a aittir. Laertios, şöyle der: “Öyle hayranlık uyandırmıştı ki öğrencilerinin tanrının çeşitli seslerini ilettiği söyleniyordu. Leukanialıların, Peuketialıların, Messapialıların ve Romalıların ona bağlanıp onun konuşmalarını dinlemeye gelmeleri bundandı. En az altı yüz kişi onun gece derslerine geliyor, onu izlemeye değer bulunanlar yakınlarına büyük bir şeyle karşılaştıklarını yazıyordu.” Bu ve benzeri tanıklıklar, “Fragmanlar”ın bel kemiğini oluşturmakta ve Pythagoras’ın tüm hayat hikâyesine dair okuyucuya beklediğinden fazlasını sunmaktadır.
