Franz Kafa, Dönüşüm Kitabı İncelemesi, Vefasızlık tarihi insanlık tarihi kadar eskidir. İhanete uğrayan her kimse şekva edecektir bî- vefadan. Mazinin tatlı günleri yerini kekremsi, tükürme hissi uyandıran ama damağa yapışıp kalan acı, kuru, durağan tatsızlıklara bırakmıştır yerini. Acılardan beslenenler için ziyafet sofrası, kadir kıymet bilenler için ise açlık zamanları başlamıştır. Günlerce, haftalarca, aylarca, ömürlerce.
Maskelerin düşmesiyle ortaya serilen abus çehreler gülümsemelerin ne kadar sahte olduğunu deruhte eder. Akif’in tabiriyle meğer incecik perdeler ne çirkin yüzleri örtmüştür senelerce. Çıkarların, menfaatlerin buharlaşması asıl ilişki şeklini ortaya çıkarır. Hangi asalak karnının doymadığı bünyelerde barınır. Menfaate dayalı muhabbetlerle gönülde gelen merhametin ayrıldığı kadere denk noktaya gelinmiştir. Bu yüzden şefkat aşktan üstündür. Çünkü şefkat gösteren karşılık mukabilinde merhamet etmez.
Franz Kafka dönüşüm kitabında… Korkunun ne olduğunu bilen biridir kendi tabiri ile çünkü o bir Yahudi’dir. Hayata gözünü açtığında varlık sebebi olan babasına, büyüyüp bir yazar olduğunda, kırgınlıklarını anlatabilmek için mektup yazar. Ve bu mektup 100 sayfadan fazla sürer. Franz Kafka‘nın hayatının iki ucunu asla bir araya getiremeyecek, evlenemeyecek aile kuramayacaktı. Kendini farklı görüyor olmalıydı. Böcek metaforu bu farklılığı anlatmak, akılda bırakmak, hissiyatını izah edebilmek için idealdi.
“Bir sabah uyandığında Gregor Samsa kendisini devcileyin (devasa, büyük) bir böceğe dönüşmüş olarak bulur”
Konuşma yeteneğini kaybetmiştir. Tiksinilesi, devasa, soğuk korkutucu bir yaratığa dönüşmüş ama kendi iradesi söz konusu olmadığından aslında dönüştürülmüştür. Odasına hapistir ve kızkardeşi dışında şefkat görmemektedir. Mahpus olduğu halde, konuşamaz olduğu halde, çok sevdiği biricik ailesiyle aynı evde olmasına rağmen aralarında binlerce km lik bir mesafe bir yabancılaşma söz konusu olduğu halde, Gregor sırtındaki iktisadi yükümlülüklerinin ağırlığından dahi kurtulamamıştır.
Şuuru yerinde olmasına rağmen koma yaşıyor gibidir. Ameliyatın acısını duymakta ama narkozun etkisinden bağıramamakta kıpırdayamamaktadır. En korkunç kabusunu tüm gerçekliğiyle kanlı canlı yaşamakta ve uyanamamaktadır. Zavallı kız kardeşi, ona, şefkatine yenilmiş korkusuyla getirdiği yemek artıklarını izzetine yenilip yememektedir. En yakınları ondan utanmaktadır. Öyleki onun haliyle alakalı yalanlar söylerler. Hem de o duyup dururken.
Uyanmayı beklediğiniz karabasanın gerçeğin ta kendisi olduğunu anladığınızda zavallı Gregor’un içler acısı halini de anlarsınız.
Biliyor musunuz bir sabah uyandığınızda siz de kendinizi devcileyin bir böceğe dönüştürülmüş olarak görebilirsiniz. Maddi boyutları farklı olsa da İnanın bu kimseden hiç de uzak değil. Ve milyonlarca insanın yaşamış olduğu soğuk garip ve rahatsız edici bir his. Soğuk bir demiri yutmuşsunuz da tam göğsünüzün hizasında takılıp kalmış gibi hissettiren…
Böcek değilsiniz belki ama buna kimse inanmıyor.
“Franz Kafka‘nın Dönüşüm“ü empatiyle okumak ancak dönüştürülenlere has bir ayrıcalık olsa gerek. Hoş olmayan acı bir tecrübe olsa da dönüştürülmek.
