Arkadaşıma Veda – Zülfü Livaneli
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Zülfü Livaneli |
| Yayınlanma Tarihi: | 2021 |
| Yayınevi: | İnkılap Kitabevi |
| ISBN: | 9789751042903 |
Karakterler
- Salih Bozok: Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün çocukluk arkadaşı ve en yakın dostu. Hikaye, onun perspektifinden aktarılıyor.
- Mustafa Kemal Atatürk: Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve lideri, kitabın odak noktası. Çocukluğundan itibaren hayatının önemli anları ele alınıyor.
- Zübeyde Hanım: Atatürk’ün annesi, onun karakter gelişiminde ve eğitiminde büyük bir rol oynuyor.
- Ali Rıza Efendi: Atatürk’ün babası, erken yaşta vefat eden bir figür.
- Muzaffer Bozok: Salih Bozok’un oğlu, babası aracılığıyla geçmişe dair mektuplar alıyor.
- Makbule Atadan: Mustafa Kemal’in kız kardeşi, annesiyle birlikte zorlu süreçlerden geçiyor.
- Latife Hanım: Atatürk’ün eşi, modern ve güçlü bir kadın olarak hikayede yer alıyor.
Konusu
Arkadaşıma Veda, Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşam yolculuğunu, çocukluk döneminden ölümüne kadar olan süreci, onun en yakın dostu Salih Bozok’un gözünden anlatıyor. Bu eser, tarihsel bir biyografi olmanın ötesinde, dostluk, vefa ve bir liderin arkasındaki insanın hikayesini sunuyor. Atatürk’ün hayalleri, ailevi ilişkileri, eğitim hayatı, savaş yılları, devlet kurma süreci ve özel yaşamındaki mücadeleler Salih Bozok’un tanıklıklarıyla işleniyor.
Arkadaşıma Veda Özeti
Kitap, Atatürk’ün ölüm döşeğindeki anlarla başlıyor. Salih Bozok, Dolmabahçe Sarayı’ndaki o sabahı, doktorların telaşını ve dostunun ölümünün yaklaşmakta olduğunu hisseder. Bu acıyı kaldıramayan Bozok, oğluna bir mektup yazarak geçmişi anlatmaya karar verir. Salih, Mustafa Kemal ile çocukluk anılarına geri döner. Bu dostluk, Selanik’teki okul günlerinde başlar ve yıllar boyunca devam eder. Mustafa Kemal’in eğitimi, annesi Zübeyde Hanım ile babası Ali Rıza Efendi arasındaki çatışmalarla şekillenir. Babası, onun modern bir eğitim almasını isterken, annesi onu mahalle mektebine göndermek istemektedir. Babasının vefatının ardından Zübeyde Hanım, eşinin vasiyetini yerine getirerek onu askeri okula yollar.
Mustafa Kemal’in gençlik yıllarında yaşadığı en büyük travmalardan biri annesinin ikinci evliliğidir. Üvey babasını kabul edemeyen Mustafa Kemal, annesiyle yıllarca konuşmaz. Ancak eğitim hayatını tamamlayıp Selanik’e döndüğünde annesi ve kız kardeşiyle barışır. Askerlik yıllarında Mustafa Kemal’in liderlik yetenekleri belirginleşir; hem akademik başarıları hem de disiplin anlayışı ile dikkat çeker. Trablusgarp Cephesi’nde savaşırken Selanik işgal edilir ve ailesi İstanbul’a göç eder. Bu dönemde, Salih Bozok’a ailesini koruma görevini verir. Ancak Salih bu görevi tam anlamıyla yerine getiremez, fakat Atatürk, bu durumu öğrendiğinde ona sırtını dönmez.
Devamında, Ankara’da Cumhuriyet’in temelleri atılır. Atatürk, annesi ve kız kardeşini Ankara’ya getirir ve onlara bir ev tahsis eder. Büyük devlet adamlarıyla bir araya gelip, Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceğini şekillendiren kongrelere katılır. Özel hayatında ise Atatürk, Latife Hanım ile evlenir; modern ve eğitimli bir kadın olan Latife Hanım ile olan evliliği, Atatürk’ün yoğun devlet işleri nedeniyle uzun sürmez ve boşanmayla sonuçlanır.
Zamanla Atatürk’ün sağlığı bozulur. 15. Cumhuriyet yılı kutlamalarına katılamayacak kadar hasta düşer. Ancak halkı onu yalnız bırakmaz ve Dolmabahçe Sarayı’nın önünde büyük bir kutlama yaparak ona olan sevgisini gösterir. Kitabın sonunda Salih Bozok, mektubunu tamamlar ve ailesine şükranlarını sunar. Atatürk’ün kaybının onun için nasıl bir yıkım olduğunu ifade eder. Bu veda, yalnızca bir dost için değil, aynı zamanda bir lidere, bir öğretmene ve bir kahramana yazılmıştır.
Değerlendirme
Arkadaşıma Veda, Atatürk’ün hayatını anlatan bir biyografi olmanın yanı sıra, derin bir dostluk hikayesidir. Zülfü Livaneli, Atatürk’ü kahraman figürünün ötesinde, insani yönleriyle ele alarak onun iç dünyasına bir pencere açıyor. Salih Bozok’un perspektifinden anlatılan bu roman, sadakat, vefa ve tarihin en büyük liderlerinden birine duyulan derin bağlılığı en samimi haliyle yansıtıyor.
Arkadaşıma Veda – Kitap Açıklaması
“İşte bu kitap, oğluma yazdığım mektubumdur, yüreği daima vatan sevgisiyle dolu iki arkadaşın hayallerini gerçekleştirme hikayesidir.” Edebiyatımızın güçlü kalemi Zülfü Livaneli, Cumhuriyet’in kurucusu ve yirminci yüzyılın büyük lideri Mustafa Kemal Atatürk’ü anlatıyor. Tanışma hikayelerinden Cumhuriyet’in kuruluşuna giden süreçte yaşananları harmanlayan bir dostluk; bir hayali gerçeğe dönüştüren iki yürekli insan: Salih Bozok ve Mustafa Kemal Atatürk. Arkadaşıma Veda, en yakın dostu, silah arkadaşı ve sadık yaveri Salih Bozok’un gözünden Mustafa Kemal Atatürk’ü, okul ve askerlik hayatını, annesiyle olan ilişkisini, doğa ve hayvan sevgisini aktarıyor. Altı yaşında Selanik’te başlayan ve 10 Kasım 1938’de İstanbul’da sona eren bu yoldaşlık hikayesi, Zülfü Livaneli’nin kalemi ve Ergün Gündüz’ün çizimleriyle hayat buluyor. (Tanıtım Bülteninden)
