Hayvan derilerinin kesilip boyanarak oluşturulan figürlerin bir ışık kaynağı ile perde arasına koyularak oynatılmasıdır. Gölge oyunun tarihi yüzyıllar öncesine dayanıyor olsa da Türkiye’de Hacivat ve Karagöz ile ünlenmiştir.
Gölge oyunun, tam olarak nerede doğduğu ve Türkiye’ye nasıl geldiği hakkında kesin bir yargı oluşmasa da Orta Asya’dan geldiğine inanılıyor. Karagöz ve Hacivat’ın gerçekte yaşayıp yaşamadığı ise muammadır. Rivayete göre Orhan Gazi döneminde Ulucamii’nin inşaatında çalışan Trakyalı Karagöz ve duvar ustası Hacivat arasında tatlı bir atışma ile başlar. Bu ikilinin sevimli atışması çevresindekiler tarafından beğeniyle takip edilir, bu atışmalar ise inşaat çalışmasını yavaşlatır. Bu aksamanın nedeni sorulunca mimar hiç düşünmeden Hacivat ver Karagöz ismini verir. Bunun sonucu isi ağır olur, Hacivat ve Karagöz idama çarptırılır.
Hacivat ve Karagöz’ün İdamı
Kısa zamanda köyün neşesi haline gelen Hacivat ve Karagöz‘ün idamı bir çok kişiyi yasa boğar. Bu tatlı atışmayı ölümsüzleştirmek isteyen Şeyh Küşteri’nin aklına bir fikir gelir. Hacivat ve Karagöz figürünü deri üzerine işler ve perdenin arkasında oynatmaya başlar. Bu rivayeti konu edinen bir film de çekilir. Haluk Bilginer ve Beyazıt Öztürk’ün başrollerinde bulunduğu ” Hacivat ve Karagöz Neden Öldürüldü?” filmi hem hikayeyi hem de dönemin atmosferini mükemmel yansıtıyor.
Karagöz oynatıcılarına verilen isim; Hayali, hayalci veya hayalbaz. Ülkemizde artık çok az kişi tarafından yapılıyor. Nerden geldiği bilinmese de Karagöz ve Hacivat kültürümünüz korunması gereken sahne oyunlarından biri olduğu aşikar.
